Instytucje sejmikowe: sądy skarbowe
Instytucje sejmikowe: sądy skarbowe - Galeria zdjęć
Rozwój rządów sejmikowych doprowadził do przejęcia przez sejmiki kontroli nad częścią podatków, zbieranie których dotychczas leżało w gestii państwa. Nad ich prawidłowym wybieraniem czuwał początkowo marszałek sejmikowy. Wzrost kompetencji sejmików spowodował zwiększenie obowiązków marszałka, dlatego też w połowie XVII stulecia pojawiły się komisje spraw skarbowych, inaczej zwane „deputacjami do rozliczeń”, które z kolei przekształciły się w sądy skarbowe. Pierwszy taki sąd powołano w 1652 roku dla ziemi łomżyńskiej. Trzy lata później zyskało to aprobatę sejmu, który w 1690 roku usankcjonował ich działanie na terenie całego państwa według wzorców wypracowanych przez sandomierzan. Sądy te rozliczały i sądziły poborców podatków. Z czasem zajęły się przekazywaniem pieniędzy wojsku komputowemu, zawieraniem umów z dzierżawcami podatków od wyszynku alkoholi (czopowe i szelężne) i sporządzaniem taryf podatkowych. W czasach wojny północnej sądy te rokowały z dowódcami wojsk polskich i obcych przechodzących przez teren danego województwa. Kres ich istnienia przyniósł dopiero sejm niemy. Z czasem zaczęto odczuwać jego brak i na powrót powoływano „deputacje do rozliczeń”.
Polecane artykuły
-
Sejmiki ziemskie i ich funkcje: sejmik gospodarski (powstał w pocz. XVII w.)
Wydaje się, że dla wielu niezainteresowanych wielką polityką szlachciców, był to najważniejszy z sejmików. Interesowało ich głównie, ile i kiedy należy zapłacić uchwalony podatek, kogo należy od niego uwolnić oraz kto będzie wybierał podatek i na co będzi
-
Sejmiki w Rzeczypospolitej szlacheckiej
W systemie władzy i organizacji społeczeństwa szlacheckiego w dawnej Rzeczypospolitej szczególną rolę odgrywały sejmiki. Były one związane z centralnym ogniwem władzy – sejmem – a także stanowiły formę lokalnego samorządu.Generalnie rzecz biorąc, sejmiki
